Świadomość formy literackiej

Abstract

Forma literacka jest wyrazem postawy światopoglądowej i estetycznej twórcy oraz epoki, wyrażanej w określonych figurach myśli, figurach słowa, odpowiednich do ideologii i okoliczności komunikacji. W niej dokonuje się konceptualizacja doświadczenia indywidualnego, a także zbiorowego, zrozumienie i zatrzymanie go w pamięci. Jest zwerbalizowanym zapisem uznakowienia rzeczywistości, zgodnym z przyjętym w danej kulturze i danym czasie sposobem reprezentacji zjawisk i rzeczy, ich hierarchizowania i wartościowania. Zamknięcie w formie faktów, wraz z ich kontekstem komunikacyjnym, szeroko rozumianej ideologii (jako zbioru idei), wyobraźni, emocji i indywidualnej wrażliwości może stanowić Gombrowiczowskie przekleństwo oraz skazanie pamięci na unieruchomienie w znaku. Stanowi także ślad i dowód trwania tego, co zmienne, co istnieje w ciągłym ruchu.