Sytuacja ofiar (pokrzywdzonych) i świadków przed międzynarodowymi trybunałami karnymi

Abstract

"Każda zbrodnia to sprawca i jego ofiara. Przeciwko sprawcy prowadzone jest postępowanie karne, podczas którego organy ścigania, a potem także sąd, muszą przestrzegać gwarancji procesowych przysługujących oskarżonemu. Powszechna deklaracja praw człowieka z 1948 r.1 (PDPCz) zawiera podstawowe standardy (por. art. 9, 10 i 11 PDPCz), które zostały później rozwinięte w wielu dokumentach międzynarodowych dotyczących ochrony praw człowieka. Jednym z szeroko, choć nie powszechnie, akceptowanych instrumentów jest Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych z 1966 r.2 (Pakt lub MPPOiP). Dla omawianej problematyki zasadnicze znaczenie ma art. 14 Paktu, odnoszący się bezpośrednio do gwarancji procesowych, jakie przysługują oskarżonemu i skazanemu. Podobne regulacje znajdują się w Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności z 1950 r.3 (Europejska konwencja lub EKPCz), której art. 6 gwarantuje każdej osobie znajdującej się w obrębie jurysdykcji państwa-strony Europejskiej konwencji prawo do rzetelnego procesu sądowego. Jednakże w żadnym z tych przykładowych i, bez wątpienia, najważniejszych w swej materii dokumentów nie ma mowy o świadkach, a zwłaszcza o ofiarach zbrodni, których status w postępowaniu sądowym, a w tym drugim przypadku ochrona, powinny mieć źródło regulacji także w aktach prawa międzynarodowego".