"So many pages a day" : writing, compulsion, and modernity

Abstract

Artykuł jest analizą procesu twórczego ukazanego w powieści George’a Gissinga New Grub Street. Dziewiętnastowieczny neurolog amerykański George M. Beard uważał pracę umysłową za „najlepsze antidotum na zmartwienie”, podkreślając, że w życiu ludzi skupionych na aktywności intelektualnej jest mniej miejsca na lęki. Jednakże powyższe twierdzenie jest słuszne tylko w wypadku, gdy pracę wieńczą sukces i satysfakcja. Dziesięć lat po opublikowaniu przez Bearda studium neurastenii, Gissing wydał swoją powieść, której tematem jest między innymi świadomość pisarza. Bohater książki Edwin Reardon to przykład człowieka, dla którego pisanie jest rodzajem pracy umysłowej będącej, odwrotnie niż sugerował Beard, źródłem trosk i lęków, wręcz śmiertelną udręką. Pisanie może zmienić się w doświadczenie traumatyczne, gdy zdeterminowane ekonomicznym przymusem, dyktaturą bezwzględnych praw rynku wydawniczego i presją czasu polega głównie, a często wyłącznie, na zapełnianiu określonej liczby stron w określonym terminie. O ile podobne napięcia nie były dla twórców niczym nowym, o tyle w drugiej połowie dziewiętnastego wieku – w realiach komercjalizacji kultury – uległy zintensyfikowaniu, stanowiącemu jedną z cech nowoczesności.