"Fur die Jugend nicht geeignete - dla młodzieży niewłaściwe..." : o cenzurowaniu książek szkolnych w drugiej połowie XIX wieku na Śląsku austriackim

Abstract

Kwestia lektury i czytelnictwa młodzieży szkolnej była jednym z żywo dyskutowanych problemów wychowawczych w nurcie prądów pedagogicznych końca XIX wieku, stopniowo torującym drogę ideom „nowego wychowania”, w tym także wychowania estetycznego. W p ra sie pedagogicznej drukowano liczne artykuły, którym towarzyszyły wykazy lektur zalecanych bądź ganionych. W zaborze austriackim temat ten podejmowany był i w odniesieniu do szkolnictwa nadzorowanego przez państwo, i w środowiskach odpowiedzialnych za organizację autonomicznych szkół polskich, czeskich czy ukraińskich. Stwarza to okazję do porównań i refleksji nad kryteriami doboru i wartościowania lektury, a także nad funkcjami jej przypisywanymi.