Abstrakt: | Warto zapytać o to, dlaczego najbardziej znana i uznana polska pisarka, żyjąca w drugiej połowie XIX wieku i na początku XX stulecia, odeszła w zapomnienie? Przecież była właściwie jedyną kobietą-autorką. dla której znalazło się miejsce w androcentrycznym panteonie literackim owego czasu a także, w konstruowanej z patriarchalnej perspektywy, historii literatury. Nawet ojej głowie mówiono, że jest „męska”. Jak to się stało, że - jeśli już mówi się o Orzeszkowej poza kategoriami „zapomnienia” - to najczęściej w kontekście
etykiet, legend, mitów, stereotypów czy - no właśnie - szufladek? Jakby została zaszufladkowana. W jakiejś mierze - jeszcze za życia. W jednej z szuflad jest Orzeszkowa-nudziara, w innej - Orzeszkowa-matrona, w jeszcze innej - Orzeszkowa-pozytywistka, reprezentantka literatury tendencyjnej.
Posługiwanie się metaforą szuflady w kontekście wyznaczania miejsca Orzeszkowej i jej twórczości w historii polskiej literatury jest znamienne. Figura szuflady konotuje jakiegoś rodzaju zamknięcie czy ograniczenie. |