| Abstract: | Celem pracy jest przybliżenie problematyki dotyczącej ewolucji formy i treści
obrazu technicznego, przyjmując założenie, iż technologie cyfrowe wywołują
rewolucyjne transformacje w przestrzeni mediów obrazowania optycznomechanicznego,
w sposobie percepcji świata oraz w sposobie uczestnictwa we
współczesnej kulturze wizualnej. W pracy podjęto próbę odpowiedzi na pytania
dotyczące przemian pejzażu współczesnej kultury wizualnej – tego, jak techniki i
technologie informatyczne, nowe media cyfrowe wpływają na formę i funkcje obrazów
technicznych – a w szczególności na medium fotografii, status autora i stosowane
strategie artystyczne. Rozdział I pracy podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie – jakim przemianom
podlega aktualnie przestrzeń otaczającej nas ikonosfery, status i funkcje obrazów? Ma
on charakter wprowadzenia – zarysu obecnej sytuacji kultury wizualnej, zawiera próbę
odpowiedzi na szereg pytań dotyczących specyfiki i przemian pejzażu współczesnej
kultury wizualnej w kontekście mediów cyfrowych i procesów digitalizacji. Opisano w
nim proces widzenia i jego uwarunkowania. Scharakteryzowano pojęcia oraz cechy
obrazów analogowych i obrazów cyfrowych, zjawiska wizualnego iluzjonizmu oraz
realizmu syntetycznego. Prześledzono ewolucję formy obrazu: od materialnych i
trwałych obrazów symbolicznych (artefakty wyrażające określone idee i intencje
autorów), przez materialne obrazy mechaniczno-optycznej rejestracji (obiektywne
dokumenty fragmentów otaczającego świata), do immaterialnych, efemerycznych
pulsacji światła na ekranach monitorów i wyświetlaczy. Dokonano analizy ewolucji
funkcji pełnionych przez obrazy od symbolicznych śladów świata myśli i wyobraźni,
przez mechaniczne i realistyczne odbicia świata realnego, do obrazów interfejsów –
narzędzi. Nakreślono ewolucję formy i pełnionych przez obrazy funkcji: od mentalnej
wędrówki do miejsc prezentowanych, do interfejsu człowiek-maszyna-dane, który
umożliwia nawigację, eksplorację i wpływanie na inne obiekty medialne, a pośrednio na
rzeczywistość.
Rozdział II pracy podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie – jakim przemianom
ulega medium fotografii w kontekście mediów cyfrowych? Wprowadza do
problematyki dotyczącej medium fotografii, zagadnień dotyczących obrazowania
analogowego. W rozdziale opisano genezę i cechy charakterystyczne medium fotografii
oraz mediów obrazowania mechanicznego, które od wielu dekad w niezwykle
sugestywny sposób kształtują pejzaż kultury wizualnej. Ponadto przybliżono w nim
wpływ transformacji cyfrowej na medium fotografii, konsekwencje komputeryzacji
kultury współczesnej, reprezentacji numerycznej wszelkich tekstów kultury.
Przedstawiono fenomen multimedialnych systemów komputerowych, które umożliwiają
generowanie i transformowanie obrazów oraz nadawanie szeregu cech i funkcji w
rodzaju wirtualności, intermedialności, interaktywności, nawigacji i immersji. Opisano intermedialne relacje fotografii z innymi mediami oraz przybliżono koncepcję fotografii
autonomicznej – postmedialnej. Zaktualizowano przedmiot odniesienia fotografii oraz
strategie artystyczne w kontekście cyfrowych mediów i procesów digitalizacji kultury.
Rozdział III pracy podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie – jakim przemianom
ulega status autora i strategia artystyczna na przykładzie fotografii i mediów
cyfrowych? Opisuje przemiany percepcji komunikatów wizualnych w kontekście
mediów cyfrowych oraz transformacje, jakim ulega status autora – fotografa między
mediami i strategie artystycznej ekspresji. Przybliżono w nim modele powstałe w
konsekwencji postępujących procesów integracji mediów, charakteryzujące się
nieskończonymi możliwościami interakcji i nawigacji. Zaprojektowane w ten sposób
intermedialne syntetyczne przestrzenie stają się coraz bardziej sugestywną alternatywą
w naszym realnym życiu, a uwikłany w system wzajemnych relacji i powiązań
pomiędzy elementami medialnymi widz staje się odbiorcą, użytkownikiem, a w efekcie
współtwórcą dzieła. W ramach strategii artystycznej mamy do czynienia z tworzeniem
nowych obrazów oraz operowaniem na materiałach istniejących. Stosowane są strategie
odwołujące się do uprzednio istniejących tekstów, techniki w rodzaju miksażu, kolażu,
brikolażu i remiksu. W efekcie obcujemy z szeregiem cytatów, modyfikacji i wariantów
istniejących wcześniej kulturowych tekstów. Aneks stanowi część praktyczną pracy i jest przykładem audiowizualnego
opracowania wybranych zagadnień omawianych w rozdziałach I-III. Zawiera scenariusz
oraz wizualizacje poszczególnych części intermedialnej wystawy ilustrującej przemiany
współczesnej kultury widzenia – statusu i funkcji obrazu, autora oraz praktyk
twórczych na przykładzie medium fotografii. |