Abstrakt: | Polieterole, głównie polimery tlenku etylenu lub tlenku propylenu z
dwoma lub trzema grupami hydroksylowymi, są wytwarzane w skali
przemysłowej przy użyciu wodorotlenku potasu i glikolu względnie gliceryny.
Takie polimery mają budowę liniową, a po reakcji z diizocyjanianem tworzą
elastomery poliuretanowe (sztuczna skóra) lub pianki (sztywne lub elastyczne).
Niniejsza praca podzielona została na dwa etapy: synteza gwiaździstych
polieterów i próba aplikacji otrzymanych polimerów. Metodologia
zastosowana w pierwszej części badań bazuje na inicjowaniu polimeryzacji
oksiranów za pomocą cyklicznych mulifunkcyjnych alkoholanów. Inicjatorem
jest cykliczny oligo(glicydolan potasu) aktywowany eterem 18-korona-6. W
zależności od stężenia eteru koronowego otrzymywany jest makroinicjator z
trzema lub sześcioma alkoholanowymi grupami funkcyjnymi,
Przy zastosowaniu tego rodzaju makroinicjatora otrzymane zostały
gwiaździste homopolimery tlenku propylenu oraz jego kopolimery z
glicydolem lub innymi monomerami oksiranowymi. Polimery te testowano
jako nowe materiały w radioterapii onkologicznej jako dozymetry żelowe
stosowane do trójwymiarowej wizualizacji rozkładu dawki promieniowania i jako elastyczny segment w syntezie nowych poliuretanów do zastosowań w górnictwie i przy budowie tuneli.
Badania prowadzone były przy współpracy z Centrum Onkologii -
Instytutem Marii Skłodowskiej-Curie w Gliwicach oraz z firmą Minova
Ekochem S.A. w Siemianowicach Śląskich.
Wykonano szereg syntez używając różnych kombinacji liczby reagentów,
jak i ich ilości molowych. Otrzymano kopolimery glicydolu i tlenku propylenu
z dodatkiem 1,2,7,8-diepoksyoktanu, które umożliwiły podjęcie testów
medycznych.
Wykonano także syntezy tlenku propylenu w powiększonej skali i
wykorzystano go do otrzymania poliuretanu. Uzyskany poliuretan
charakteryzuje się zwiększoną wytrzymałością na rozciąganie przy
jednoczesnym wysokim wydłużeniu względnym w porównaniu do materiału
referencyjnego. Wyniki pracy były prezentowane na licznych konferencjach
krajowych i międzynarodowych. |