Language acquisition and language learning

Abstract

Celem rozdziału jest przedstawienie różnych poglądów na temat roli świadomości i uwagi w procesie rozwijania kompetencji językowej. Punkt wyjścia rozważań stanowi Teoria Monitora Stephena Krashena i wywodzące się z niej klasyczne rozróżnienie pomiędzy procesem przyswajania języka (language acquisition) i uczeniem się go (language learning) oraz kontrowersje wokół związków pomiędzy tymi procesami i rodzajami wiedzy językowej, do których prowadzą. W rozdziale zdefiniowano pojęcia implicytności i eksplicytności w odniesieniu do rodzajów wiedzy językowej, procesów przyswajania języka oraz strategii dydaktycznych. Szczegółowo omówiono również różne stanowiska teoretyczne, dotyczące wzajemnych zależności pomiędzy implicytną i eksplicytną wiedzą językową, uwzględniając przyjęty w literaturze przedmiotu podział na stanowiska wykluczające bezpośredni związek między nimi (the non-interface position), wskazujące na ich silne bezpośrednie powiązania (the strong interface position) oraz te podkreślające słabszą, pośrednią rolę wiedzy eksplicytnej w rozwijaniu wiedzy implicytnej, stanowiącej podstawę kompetencji językowej (the weak interface position). W dalszej części rozdziału przedstawiono krótki przegląd badań eksperymentalnych dotyczących skuteczności poszczególnych strategii dydaktycznych, różniących się między sobą stopniem eksplicytności. Rozdział zawiera również dyskusję na temat metodologii tego typu badań ze szczególnym uwzględnieniem trudności związanych z pomiarem oraz operacjonalizacją zmiennych, jak również wnioski dotyczące potencjalnych zastosowań wyników badań w dydaktyce języków obcych.