Uposażenie ziemskie rodziny Czelo z Czechowic za panowania Piastów : z badań nad drogami awansu i uposażeniem majątkowym szlachty cieszyńskiej w czasach piastowskich 1290-1653

Abstract

Wśród zagadnień, którym historycy od dawna poświęcają wiele uwagi, ważne miejsce zajmują badania dróg awansu poszczególnych rodzin możnowładczych oraz szlacheckich, a także najważniejszych przedstawicieli tychże rodzin w Polsce w dobie średniowiecza i w czasach nowożytnych. Badania miejsca w hierarchii społecznej oraz uposażenia majątkowego wybranych, reprezentatywnych rodzin szlacheckich poszczególnych regionów, obejmujących terytoria dawnych księstw górnośląskich. Uzyskane rezultaty poznawcze powinny w przyszłości umożliwić sformułowanie wniosków syntetyzujących naszą wiedzę na omawiany temat. Wybierając jako przedmiot badań rodzinę Czelów, a jako terytorium badawcze księstwo cieszyńskie, kierowaliśmy się dwoma zasadniczymi względami. Po pierwsze, jeśli chodzi o poszczególne regiony Górnego Śląska, właśnie dla tego księstwa zachowała się najbardziej rozległa baza źródłowa, która umożliwia formułowanie w miarę wyczerpujących odpowiedzi na wiele pytań badawczych, w tym również na temat zaproponowany w tytule artykułu. Po drugie, rodzina Czelo z Czechowic zaliczała się do tych górnośląskich rodzin szlacheckich, które funkcjonowały na tym terenie niemal przez cały okres panowania Piastów. W źródłach Czelowie pojawili się już dowodnie w XV wieku i trwali tutaj aż do wymarcia cieszyńskiej linii Piastów, czyli do roku 1653. Daje to szansę uchwycenia określonych zależności, jakie wpływały na kształtowanie się uposażenia majątkowego tej rodziny, a tym samym stwarza podstawy do podejmowania w przyszłości (po przebadaniu takiego uposażenia kolejnych rodzin szlacheckich) wniosków uogólniających to zjawisko.