Wykład Profesora Jacques'a Derridy

Abstract

"Cóż naturalniejszego — powiedzą niektórzy —jak zastanawiać się nad tym problemem w sytuacji, gdy ktoś uważa, że powinien na przykład prosić o wybaczenie za cokolwiek, zamiast właściwymi słowami powiedzieć tak, jak by wypadało: „dziękuję” w krótkim wystąpieniu na uroczystości przyznania doktoratu honoris causa', nie można ani prosić o wybaczenie, ani go udzielać, nie usiłując pojąć, nie próbując wyjaśnić, co się chce wyrazić, kiedy się mówi o „wybaczeniu”, i co „przebaczając”, można uczynić. To dokładnie tak samo jak z doktoratem honoris causa', nie powinniśmy móc ani go przyznawać, ani go odbierać bez zastanowienia i nie odpowiedziawszy — przynajmniej implicytnie — na pytanie: „Co to takiego doktorat honoris causa"! Dlaczego, w jakim celu od tak dawna aż po dzień dzisiejszy hołduje się takim rytuałom? Skąd pochodzi i co oznacza ta międzynarodowa, ale przede wszystkim europejska tradycja, niewątpliwie równie stara i równie szacowna jak najdawniejsze wszechnice Europy? Na czym polega przykładność (egzemplaryczność) tego tytułu? W jakim stopniu obarcza odpowiedzialnością tych, którzy go przyznają, ale i tych, którzy go przyjmują, w tym, co dotyczy ich osobiście i w tym, co poza ich osobę wykracza?” (fragm.)