Vezlivost' kak mechanizm dialovogo vzaimodejstvija v recevych aktach soveta

Abstract

W artykule poddano analizie różne realizacje aktu rady w języku polskim i rosyjskim z punktu widzenia ich stopnia nacechowania grzecznością. W zależności od pragmatycznych parametrów, które określają sytuację dialogową, nacechowanie aktu rady grzecznością może być różne. Przeanalizowany materiał, zaczerpnięty ze współczesnej literatury polskiej i rosyjskiej, pozwolił na wyodrębnienie dwóch diametralnie różnych sytuacji użycia aktu rady — rady „proszonej” (adresat prosi o radę) i „nie proszonej” (adresat nie prosi o radę, może jej chcieć lub nie). Szczególnie radę „nie proszoną” nadawca może, a niekiedy wręcz obligatoryjnie powinien, nacechowywać grzecznością, czyli w praktyce uwzględniać zasadę grzeczności. Analiza różnych realizacji aktu rady pozwoliła autorowi dojść do konkluzji, że grzeczność jest efektywnym mechanizmem, który pozwala rozmówcom zarówno prowadzić nie zakłócony dialog, jak i osiągać w jego wyniku z góry określone cele komunikacyjne.