Teorie zmian społecznych : wybrane zagadnienia. Cz.1, Teorie modernizacji

Abstract

Niemal od zarania filozofii toczą się nieustanne spory o sens dziejów ludzkich. Dotykają one zazwyczaj najistotniejszych zagadnień historiozoficznych, a ich uczestnicy przedstawiają różnorakie wizje losów społecznych, postępu i rozwoju1. Pojawiają się również rozmaite oceny dziejów dotychczasowych i przyszłych. Wszak z jednej strony wciąż mają zwolenników skrajne wizje katastroficzne, z drugiej natomiast wizje pełne optymizmu i wiary. Nadal znajdują kontynuatorów 1 komentatorów myśli i dzieła Oswalda Spenglera, José Ortegi y Gasseta, ale jednocześnie nie słabnie zainteresowanie twórczością klasyków marksizmu czy Pierre’a Teilharda de Chardin. Niejako na marginesie tych wielkich sporów historiozoficznych stale pojawia się pytanie: czy w ogóle można przewidywać bieg dziejów ludzkich, antycypować przemiany, wydarzenia, postęp i kryzysy? Negatywna odpowiedź na to fundamentalne pytanie jest równoznaczna z uznaniem za bezsensowne i bezprzedmiotowe części sporów i polemik historiozoficznych[...]