Abstrakt: | Głównym celem monografii jest wyjaśnienie bliskich fonologicznych relacji między
dwiema artykulacyjnie odległymi klasami: spółgłoskami wargowymi (labialnymi)
i grzbietowymi (dorsalnymi). Zaproponowane rozwiązanie sprowadza się do postulowania
wspólnego dla tych grup elementu, reprezentującego miejsce artykulacji
rzeczonych klas, co pozwala wyjaśnić ich częste interakcje przejawiające się w wielu
procesach fonologicznych. Ponadto element ten charakteryzuje grupę samogłosek
labialnych i półsamogłoskę [w], tłumacząc w ten sposób ich bliskie pokrewieństwo
zarówno ze spółgłoskami labialnymi, jak i dorsalnymi. Zagadnienia poruszane
w pracy wpisują ją w szeroki nurt badań nad wewnętrzną strukturą fonologicznych
segmentów i wzajemnymi relacjami pomiędzy klasami (fonologia segmentalna),
a bardziej szczegółowo, w badania nad właściwościami cech odpowiedzialnych za
miejsce artykulacji spółgłosek oraz nad bliskimi relacjami tych ostatnich z samogłoskami.
Wartościowym elementem podjętego tematu badań jest niewątpliwie złożoność
zagadnienia i bogactwo procesów, w których ujawniają się wzajemne relacje
spółgłosek labialnych i dorsalnych. Przykładem może być wokalizacja, epenteza czy
dyftongizacja, które to procesy po bliższej analizie mogą przyczynić się do ujawnienia
wewnętrznej struktury badanych klas. |