Abstrakt: | "W każdej kulturze widoczne są dwie odwieczne i znamienne tendencje. Jedna - zachowawcza, zmierzająca do izolacji, zamknięcia, skupienia się na sobie samej i obronie swego stanu posiadania, oraz druga - odśrodkowa, cechująca się otwartością, chęcią kontaktów z innymi, dążeniem do wymiany, skłonnością do zapożyczeń. Tendencje te w zależności od sytuacji dochodziły do głosu w różnym stopniu i zawsze stanowiły o charakterze minionych oraz współczesnych cywilizacji.
Jeśli spojrzeć retrospektywnie, wydaje się, że pierwsza tendencja dominowała w przeszłości. W ostatnich dwóch, trzech stuleciach stopniowo nasilała się tendencja do otwarcia. Jest to związane z osiągnięciami technologicznymi, które prowadzą do wzmożonej wymiany towarów, usług, idei i ludzi. Proces ten wywołuje - przede wszystkim na obszarze cywilizacji zachodniej - szybkie zmiany w każdej dziedzinie życia. Zmiany te prowadzą prostą drogą do federalizacji państw, narodów, korporacji, do unifikacji wzorów kulturowych, systemów wartości i instytucji społecznych. Podobnie się ubieramy, podobnie urządzamy mieszkania, przyjmujemy takie same standardy higieniczne, medyczne, kulinarne, utrwalamy identyczne nawyki odpoczynku, rozrywki, posługujemy się podobnymi normami moralnymi i symbolami, wierzymy w te same mity." […] (fragm.) |