Eklezjalno-teologiczne podstawy praktyki pokutnej wprowadzonej przez Cypriana w Kartaginie

Abstract

Jednym z najbardziej znanych epizodów w historii Kościoła starożytnego są prześladowania będące efektem dekretu Decjusza ogłoszonego w 249 roku. Najwięcej informacji na ten temat znajdujemy w korespondencji Cypriana, wówczas biskupa Kartaginy. Sam przebieg wydarzeń i podstawowe zasady praktyki pokutnej, jaką przyjął Cyprian w Kościele afrykańskim po ustaniu prześladowań są powszechnie znane. Rzadziej pojawiają się analizy ściśle teologiczne, próby odpowiedzi na pytanie, czym kierował się Cyprian, ustanawiając taką, a nie inną praktykę pokutną. Inaczej mówiąc, jakie były teologiczno-eklezjalne podstawy jego postępowania wobec upadłych. W tym artykule spróbujemy odpowiedzieć na tak właśnie postawione pytanie. Interesujące jest zestawienie poglądów Cypriana i Tertuliana. Hieronim podaje w notce poświęconej Tertulianowi, że Cyprian każdego wieczoru czytywał Tertuliana, którego nazywał mistrzem (magister) 2. Jednak, jak zobaczymy, w omawianej przez nas kwestii Cyprian bynajmniej nie kroczył po ścieżkach przetartych przez Tertuliana.