DC pole | Wartość | Język |
dc.contributor.author | Małczak, Leszek | - |
dc.date.accessioned | 2020-01-31T08:10:14Z | - |
dc.date.available | 2020-01-31T08:10:14Z | - |
dc.date.issued | 2008 | - |
dc.identifier.citation | M. Falski, M. Kryska-Mosur (red.), "Miasto w kulturze chorwackiej" (S. 45-58). Warszawa : Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego | pl_PL |
dc.identifier.isbn | 978-83-60938-28-7 | - |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/20.500.12128/12345 | - |
dc.description.abstract | Dzieje literatury i kultury starochorwackiej okresu renesansu i baroku są de facto dziejami literatury i kultury miejskiej, ponieważ zostały one ukształtowane w centrach miejskich, nielicznych wówczas na ziemiach zamieszkanych przez Chorwatów. Zdecydowana większość tych ośrodków mieściła się na wybrzeżu Morza Adriatyckiego; doszło do takiej sytuacji w wyniku rozpoczynającej się pod koniec XIV wieku inwazji tureckiej, która wywołała prawdziwe spustoszenie na całym Półwyspie Bałkańskim. Nowa sytuacja polityczna spowodowała, że tradycja miejska utrzymała się i była najsilniejsza tam, gdzie miała najbardziej rozwiniętą formę i najgłębsze korzenie – w śródziemnomorskiej części Chorwacji, pamiętającej jeszcze okres kolonizacji greckiej. Na tzw. zapleczu, w kontynentalnej części, przetrwały tylko wielofunkcyjne feudalne zamki (dvorci), ufortyfikowane rezydencje chorwackich i węgierskich rodzin magnackich. Kultura miejska zaczęła powstawać tu stosunkowo późno, o jej rozwoju możemy mówić dopiero od XVIII wieku, kiedy potęga imperium tureckiego stopniowo zaczęła topnieć. Przełomowe okazały się wojny toczone pod koniec XVII wieku, zakończone pokojem podpisanym w Karłowicach w 1699 roku. Pytanie natury ogólnej, jakie można postawić brzmi: czy mury miasta nie okazały się kotwicą, która ocaliła porozbijany, lecz nierozbity statek, czy nie były tym, co konsolidowało nację, czy nie były jej potrzebne, czy nie stali się Chorwaci od nich zależni, w końcu – czy nie stali się ich zakładnikami, gdyż mury bronią, ale równocześnie ograniczają, są schronieniem i więzieniem (co językowo udowadnia etymologiczne pokrewieństwo, powiązanie obydwu słów w języku chorwackim utočište/zatočište); i czy paradoksalnie bez nich naród ten mógłby się odrodzić w dziewiętnastym wieku i pod koniec dwudziestego? Czy mury miasta nie są dla Chorwatów fundamentem, który pozwala im na nowo odbudowywać wciąż niszczone gmachy, domy-domoviny? Wszystko wskazuje na to, że tak właśnie jest, bo miasto i jego mury to jedyne podstawy, granice, które na przestrzeni wieków zachowały swoją tożsamość. | pl_PL |
dc.description.sponsorship | Uniwersytet Śląski w Katowicach | pl_PL |
dc.language.iso | pl | pl_PL |
dc.publisher | Warszawa : Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego | pl_PL |
dc.rights | Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska | * |
dc.rights.uri | http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/pl/ | * |
dc.subject | miasto | pl_PL |
dc.subject | twierdza | pl_PL |
dc.subject | literatura starochorwacka | pl_PL |
dc.subject | tożsamość | pl_PL |
dc.title | Twierdza w stanie oblężenia, czyli o motywie miasta w literaturze starochorwackiej | pl_PL |
dc.title.alternative | Opkoljena tvrđava ili o motivu grada u starijoj hrvatskoj književnosti | pl_PL |
dc.type | info:eu-repo/semantics/bookPart | pl_PL |
dc.description.references | J. Rapacka, Złoty wiek sielanki chorwackiej . Studia z dziejów dubrownickiej literatury pastoralnej, Warszawa 1984. | pl_PL |
dc.description.references | Hrvatski enciklopedijski rječnik, V. Anić et al., t. 3, Zagrzeb 2004. | pl_PL |
dc.description.references | F. Vrančić, Dictonarium quinque nobilissimarum Europeae linguarum, Wenecja 1595. | pl_PL |
dc.description.references | I. Belostenec, Gazophylacium latino-illyricum, Zagrzeb 1740. | pl_PL |
dc.description.references | I. Žanić, Simbolični identitet Hrvatske u trokutu raskrižje – predziđe – most, w: Historijski mitovi na Balkanu, http://www.iis.unsa.ba/posebna/mitovi/index.html (21.03.2007) | pl_PL |
dc.description.references | M. Marulić, Molitva suprotiva Turkom, w. 63–64, w: Versi harvacki . Izbor, Zagreb 1996. | pl_PL |
dc.description.references | M. Marulić, Judita, oprac. M. Grčić, Zagreb 1983. | pl_PL |
dc.description.references | A. Świderkówna, Rozmowy o Biblii . Opowieści i przypowieści, Warszawa 2006. | pl_PL |
dc.description.references | I. Slamnig, Marko Marulić, kozmopolit i patriot, w: Hrvatska književnost u europskom kontekstu, red. A. Flaker, K. Pranjić, Zagreb 1978. | pl_PL |
dc.description.references | M. Franičević, Razdoblje renesansne književnosti, w: Povijest hrvatske književnosti, t. 3, Zagreb 1974. | pl_PL |
dc.description.references | D. Fališevac, Opsada Beča g . 1683 . u hrvatskoj epici . „Obkruženje Beča grada od cara Mehmeta i Kara Mustafe velikoga vezijera” Petra Bogašinovića, w: eadem, Kaliopin vrt . Studije o hrvatskoj epici, Split 1997. | pl_PL |
dc.description.references | M. Vetranović, Pjesanca slavi carevoj, w: Klasici hrvatske književnosti . Pjesništvo, CDROM 2, Zagreb 2000. | pl_PL |
dc.description.references | J. Baraković, Vila Slovinka, Zagrzeb 2000. | pl_PL |
dc.description.references | P. Zrinski, Sirena mora Adrianskoga, w: P. Zrinski, K. Frankopan, P. Ritter Vitezović, Izabrana djela, Zagreb 1976. | pl_PL |
dc.description.references | P. Ritter Vitezović, Odiljenje sigetsko, w: idem, Izabrana djela, Vinkovci 1999. | pl_PL |
dc.description.references | T. Bielski, Pokój Wam. Modlitewnik, Poznań 1991. | pl_PL |
dc.description.references | C. G. Jung, Symbole przemiany . Analiza preludium do schizofrenii, przeł. R. Reszke, Warszawa 1998. | pl_PL |
dc.description.references | W. Toporow, Miasto i mit, przeł. B. Żyłko, Gdańsk 2000. | pl_PL |
dc.description.references | M. Dąbrowska-Partyka, Domoljublje i kulturocid. Retoryka chorwackich tekstów o tematyce narodowej, w: Przemiany w świadomości i kulturze duchowej narodów Jugosławii po 1991 roku, Kraków 1999. | pl_PL |
dc.description.references | B. Bogdanović, Rytualne zabijanie miasta; Obrona miasta . List do sarajewskich przyjaciół, „Kransogruda” 1997. | pl_PL |
Pojawia się w kolekcji: | Książki/rozdziały (W.Hum.)
|