Hram i statua Diany Efesskoj po izobrazeniam na monetah perioda Rimskoj Imperii

Abstract

Świątynię Artemidy w Efezie, znaną także jako Świątynia Diany lub Artemizjon, autorzy antyczni zaliczyli do siedmiu cudów świata. Sanktuarium było wiele razy niszczone i odbudowywane, co powodowało liczne zmiany jego architektury. Kult Diany Efeskiej został wprowadzony w Rzymie ok. VI wieku p.n.e. Wyobrażenie bogini efeskiej znacznie różniło się od jej klasycznych przedstawień, w związku z czym zarówno świątynia, jak i posąg znalazły odzwierciedlenie w ikonografii na monetach rzymskich. Analiza monet rzymskich wybitych w okresie cesarstwa wykazała, że obraz sanktuarium zmieniał się na poszczególnych emisjach. Nawet w przypadku numizmatów tych samych władców na poszczególnych typach można zaobserwować znaczne różnice. W przeciwieństwie do wizerunku świątyni sposób przedstawiania samej bogini nie uległ zmianie na przestrzeni I—III wieku. Charakterystyczne jest też, że przedstawiano tak jedynie Dianę Efeską, starając się jak najwierniej odtworzyć wygląd posągu kultowego. Biorąc pod uwagę sposób przedstawiania świątyni oraz samej Diany można przypuszczać, że to posąg bogini miał stanowić główny element propagandowego przekazu władców rzymskich.