DC pole | Wartość | Język |
dc.contributor.author | Pawelec, Dariusz | - |
dc.date.accessioned | 2020-05-04T06:13:17Z | - |
dc.date.available | 2020-05-04T06:13:17Z | - |
dc.date.issued | 2019 | - |
dc.identifier.citation | D. Pawelec (oprac.), "Tropy na dziko : postantologia" (S. 10-27). Katowice : Instytucja Kultury Ars Cameralis Silesiae Superioris | pl_PL |
dc.identifier.isbn | 978-83-64172-20-5 | - |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/20.500.12128/13754 | - |
dc.description.abstract | Esej wprowadza do antologii grupy poetyckiej “Na Dziko”, w której zgromadzone zostały wiersze z lat 2003-2019. Autor wyboru proponuje, aby przekroczyć czysto retoryczne i stylistyczne pojmowanie tropu w celu wyzyskania ich potencjału w lekturze tej poezji. Przekroczyć nie znaczy tutaj odsunąć, a jedynie zbudować ponad poziomem retorycznym kolejne poziomy rozumienia. Trop zostaje zatem wykorzystany w charakterze “heurystycznego modelu”, w którym zawiera się dany typ myślenia lub poznawania rzeczywistości. Tropy albowiem rodzą figury mowy bądź myśli, które, jak już udowodniono, “rządzą nie tylko użyciem językowym, lecz także innymi systemami symbolicznymi”, tropy “podsuwają nam zasady [code] symbolizacji”. Także cały proces rozumienia, przekształcania nieznanego w znane, ”może mieć tylko naturę tropologiczną”, gdyż jest z istoty swej figuratywny i ”znajduje swe przedłużenie w wykorzystaniu podstawowych modalności figuracji”, uznanych za tropy podstawowe. Wyznaczają one zatem, także w przebiegu kolejnych sekwencji, przesunięć, od metafory, przez metonimię i synekdochę, do ironii, ”archetypowy wzorzec tropologicznego pojmowania obszarów doświadczenia, domagającego się rozumienia”. W dyskursie, także poetyckim, tropy ujawniają różne struktury świadomości. Dzięki tropom stają się one czytelne i widoczne niczym geometryczny wzór utkany na ”przezroczystej materii języka”, siatka, przez którą zaczynamy postrzegać to, co dotychczas cieszyło się niewidzialnością”. Autor antologii omawia i demonstruje jako u kolejnych poetów ujawnia się figura lub trop dominujący: M. Melecki (katachreza), A. Kremza (porównanie), B. Majzel (synekdocha), R. Kobierski (metalepsis), P. Sarna (syllepsis), W. Brzoska (paradoks), P. Lekszycki (pastisz), G. Olszański (parafraza), K. Siwczyk (ironia). Ruchem tropu jest, jak wiemy, odwracanie się, odchylanie pomiędzy znaczeniem literalnym i figuralnym. Wybór należy do czytelnika: iść przez te wiersze po śladach zostawionych ”na dziko” czy po krzywej znaczonej odchyleniami. | pl_PL |
dc.language.iso | pl | pl_PL |
dc.publisher | Katowice : Instytucja Kultury Ars Cameralis Silesiae Superioris | pl_PL |
dc.subject | Grupa poetycka "Na Dziko" | pl_PL |
dc.subject | tropy | pl_PL |
dc.subject | figury retoryczne | pl_PL |
dc.subject | język figuratywny | pl_PL |
dc.subject | Paul De Man | pl_PL |
dc.subject | tropologia | pl_PL |
dc.subject | Hyden White | pl_PL |
dc.subject | katachreza | pl_PL |
dc.subject | porównanie | pl_PL |
dc.subject | synekdocha | pl_PL |
dc.subject | metalepsis | pl_PL |
dc.subject | syllepsis | pl_PL |
dc.subject | paradoks | pl_PL |
dc.subject | pastisz | pl_PL |
dc.subject | parafraza | pl_PL |
dc.subject | ironia | pl_PL |
dc.subject | Wojciech Brzoska | pl_PL |
dc.subject | Radosław Kobierski | pl_PL |
dc.subject | Arkadiusz Kremza | pl_PL |
dc.subject | Paweł Lekszycki | pl_PL |
dc.subject | Bartłomiej Majzel | pl_PL |
dc.subject | Maciej Melecki | pl_PL |
dc.subject | Grzegorz Olszański | pl_PL |
dc.subject | Paweł Sarna | pl_PL |
dc.subject | Krzysztof Siwczyk | pl_PL |
dc.title | Dziewięć tropów "Na Dziko" | pl_PL |
dc.type | info:eu-repo/semantics/bookPart | pl_PL |
dc.description.references | Balbus S.: Między stylami. Kraków 1996.
Balcerzan E.: W stronę genologii multimedialnej. W: Genologia dzisiaj. Red. W. Bolecki, I. Opacki. Warszawa 2000.
Barthes R.: Światło obrazu. Uwagi o fotografii [La chambre claire. Note sur la photographie]. Tłum. J. Trznadel. Warszawa 1995.
Bataille G.: Doświadczenie wewnętrzne [L`experience interieure]. Tłum. O. Hedemann. Warszawa 1998.
Bloom H.: Mapa przekrzywień. Tłum. A. Lipszyc. ”Literatura na Świecie” 203, nr 9-10.
De Man P.: Antropomorfizm i trop w liryce. Tłum. T. Pióro. ”Literatura na Świecie” 1999, nr 10-11.
De Man P.: Alegorie czytania. Język figuratywny u Rousseau, Nietzschego, Rilkego i Prousta. Tłum. A. Przybysławski. Kraków 2004.
De Man P.: Epistemologia metafory. Tłum. M. B. Fedewicz. ”Nowa Krytyka” 1992.
De Man P.: Pojęcie ironii. W: tenże: Ideologia estetyczna. Tłum. A. Przybysławski. Gdańsk 2000.
Foucault M.: Słowa i rzeczy. Archeologia nauk humanistycznych. Tłum. T. Komendant. Gdańsk 2000.
Genette G.: Palimpsesty. Literatura drugiego stopnia. Tłum. T. Stróżyński, A. Milecki. Gdańsk 2014.
Kałuża A.: ”Martwe punkty”. Antologia poezji ”Na Dziko”. ”FA-Art" 2005, nr 82.
Kant I.: Krytyka władzy sądzenia. Tłum. J. Gałecki. Warszawa 1986.
Kierkegaard S.: O pojęciu ironii. Tłum. A. Djakowska. Warszawa 1999.
Majerski P.: Liryczny Śląsk lat 90. “Postscriptum” 2002, nr 1 (41).
Martwe punkty. Antologia poezji „Na Dziko” (1994-2003). Wybór, opracowanie i komentarz Dariusz Pawelec. Katowice 2004.
Mrtvé body. Antologie poezie „Na Divoko” (1994-2003). Výber, zpracováni a komentář Dariusz Pawelec. Přeložil Jan Faber. Ostrava 2006.
Mŕtve body. Antológia poézie zo Sliezska – „Nadivoko”. 1994-2003. Vyber, spracovanie a komentár Dariusz Pawelec. Preklad Karel Chmel. Bratislava 2003.
Mayenowa M. R.: Poetyka teoretyczna. Zagadnienia języka. Wrocław 1979.
Nietzsche F.: O prawdzie i kłamstwie w pozamoralnym sensie. W: tenże: Pisma pozostałe. Tłum. B. Baran. Kraków 1993.
Riffaterre M.: La syllepse intertextuelle. ”Poétique” 1979, nr 40.
Todorov T.: Synekdochy. Tłum. G. Borkowska. ”Pamiętnik Literacki” 1986, nr 4.
Vico G.: Nauka Nowa. Tłum. J. Jakubowicz. Warszawa 1966.
W swoją stronę. Antologia młodej poezji Śląska i Zagłębia. Wyb., oprac. i wstęp P. Majerski. Katowice 2000.
White H.: Tropologia, dyskurs i rodzaje ludzkiej świadomości. Tłum. A. Marciniak. W: tenże: Poetyka pisarstwa historycznego. Kraków 2000.
Wilkoń A.: Funkcje kategorii gramatycznych w tekstach literackich. W: tenże: Język artystyczny. Studia i szkice. Katowice 1999. | pl_PL |
Pojawia się w kolekcji: | Książki/rozdziały (W.Hum.)
|