Współczesna debata wokół koncepcji woluntaryzmu doksastycznego

Abstract

Koncepcja Doxastic Voluntarism (DV) dotyczy zagadnienia wpływu człowieka na kształt jego przekonań. Wyróżnia się zwykle rozmaite rodzaje DV: bezpośredni i pośredni, silny i słaby. Dzieje filozofii wskazują na możliwość formułowania i uzasadniania różnych stanowisk w kwestii dobrowolności przekonań. Przyjęte rozstrzygnięcia mają istotne znaczenie dla etyki przekonań, filozofii społecznej oraz filozofii religii. Artykuł w krytyczny sposób przedstawia obecny stan dyskusji nad DV. Przytoczono typowe argumentacje za poszczególnymi stanowiskami oraz najczęściej wysuwane kontrargumenty. Konkluzja artykułu brzmi następująco: problem DV jest sformułowany niejasno, a być może w ogóle nie nadaje się na przedmiot analiz filozoficznych.