Siedemnasto- i osiemnastowieczna debata teologiczno-kanoniczna na temat rozwiązania małżeństwa naturalnego

Abstract

Aż do XVI w. rozwiązanie małżeństwa nieochrzczonych było możliwe na podstawie przywileju pawłowego, według konfiguracji dokonanej przez Innocentego III . Odkrycie Ameryki przyniosło jednak nową sytuację pastoralną, która sprawiła, że masowe przyjęcie wiary przez autochtonów stało się możliwe dopiero po kolejnych regulacjach prawnych, de facto rozszerzających zakres władzy Kościoła w kwestii rozwiązania małżeństwa, na przypadki nie wchodzące w obręb przywileju pawłowego. Kiedy przynaglająca do szukania rozwiązań sytuacja na terenach misyjnych ustabilizowała się, zaczęto szukać teologicznych i kanonicznych podstaw rozszerzenia władzy na wspomniane, nowe przypadki. Wokół tej kwestii skupia się myśl ówczesnych autorów, chociaż trzeba w tym miejscu zaznaczyć, że nie odnajdziemy jej ani w komentarzach do Dekretu lub do Dekretałów, ani w traktatach teologicznych na temat małżeństwa, ponieważ regulacje prawne z XVI w. miały charakter przywileju partykularnego i nie wchodziły w zakres komentarzy do prawa powszechnego. Autorzy podejmują problem rozwiązania małżeństwa naturalnego i władzy papieża w pracach monograficznych, w pismach mających formę opinii, konsultacji lub odpowiedzi, mających na celu rozwiązanie konkretnych przypadków pojawiających się w nowych wspólnotach chrześcijańskich na terenach Ameryki (Fragment tekstu).