Abstrakt: | Zgromadzony w szkicu materiał, niezbyt obfity, pozwala odpowiedzieć,
w elementarnym zakresie, na pytanie, czym był wachlarz
dla oświeconych. Nie ulega wątpliwości, że pełnił istotną funkcję
w ówczesnej kulturze, zwłaszcza w obyczajowości tych czasów. Stał
się sprzymierzeńcem kobiet w rozwijaniu towarzyskiej, estetycznej,
a nawet ideologicznej aktywności. Zwiększył towarzyską atrakcyjność
femmes, dodając im powabu, uroku, a także wzbogacając możliwości
w sferze uwodzenia. Dzięki zaletom éventail zyskały też salony. Życie
salonowe stało się barwniejsze, towarzysko bardziej wyrafinowane
i niewątpliwie powabniejsze. Zastępy przepysznie ubranych dam, z wachlarzami (arcydziełami
sztuki), zmieniającymi nieustannie kształt i położenie w kobiecych
dłoniach, zdobionych drogocennymi pierścionkami i bransoletkami; ze
specyficznym szelestem, jaki wydawało owo ustawiczne rozkładanie
i składanie éventails — to wszystko tworzyło widowiskowy spektakl,
jeden z wielu składników, decydujących o magicznej i czarownej aurze
oświeceniowych salonów. |