O możliwości zasiedzenia przez Skarb Państwa nieruchomości bezprawnie przejętych na mocy przepisów dekretu z 1944 r. o reformie rolnej

Abstract

Przedmiotem rozważań w artykule są te stany faktyczne, które wystąpiły na gruncie dekretu o reformie rolnej i dotyczyły bezprawnego przejęcia przez Państwo zespołów pałacowo-parkowych. Dopiero po upadku realnego socjalizmu właściciele lub ich następcy prawni uzyskiwali stwierdzenie nieważności decyzji o przejęciu majątku. Był i jest to jednak dopiero początek zmagań, gdyż Skarb Państwa lub jego następcy prawni powołują się przed sądami powszechnymi na zasiedzenie nieruchomości objętej żądaniem zwrotu. Rozbieżność co najmniej 20 lat w orzecznictwie co do daty rozpoczęcia biegu terminu wymaganego do zasiedzenia (1980–1991) jest zjawiskiem niepożądanym, wymagającym przyjęcia jednolitego stanowiska sądów. Konsekwentnie autorzy niniejszego artykułu reprezentują pogląd, że okres obowiązywania zarówno dekretu o przeprowadzeniu reformy rolnej, jak i późniejszych aktów prawnych, ze szczególnym uwzględnieniem okresu obowiązywania dekretu z 1945 r. (Dz.U. nr 28, poz. 321) i następnie art. 9 (16) ustawy z 1958 r., wyłączał bieg zasiedzenia na rzecz Skarbu Państwa przejętych przez Państwo bezprawnie nieruchomości rolnych i leśnych. Okres ten trwał do 31 grudnia 1991 r., czyli do końcowej daty obowiązywania art. 9 (16).