Abstract: | Procesy integracyjne w Europie kształtowane są w znacznej mierze ze
względu na potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa integrującym się państwom.
Jeden z ustępów planu Schumana zawiera stwierdzenie, że „pokój
na świecie nie mógłby być zagwarantowany bez twórczych wysiłków na
miarę grożących mu niebezpieczeństw”. Niebezpieczeństwem, które integracja
europejska miała zażegnać w połowie XX wieku, był ponowny wybuch
konfliktu zbrojnego w Europie oraz wszystkie zagrożenia, które niosła
z sobą zimna wojna. Współcześnie niebezpieczeństwa te zdezaktualizowały
się i zostały zastąpione innymi, odpowiadającymi nowemu kształtowi
porządku światowego wyzwaniami. W aspekcie integracji pokój i bezpieczeństwo
są pochodnymi wzrostu stabilności i przewidywalności stosunków
między państwami integrującymi się, sprawnego funkcjonowania instytucji
ponadnarodowych oraz wzrostu zamożności i potęgi gospodarczej
całego podmiotu zintegrowanego. Bezpieczeństwo państw w tym kontekście może być ujmowane w rozumieniu przedmiotowym: politycznym, gospodarczym,
społecznym, wojskowym, ekologicznym3. Nowoczesna Europa,
chociaż w większej części zintegrowana i stabilna, ciągle narażona jest
na rozmaite zagrożenia i wyzwania, zróżnicowane w skali od lokalnych
aż po globalne. Nie ulega wątpliwości, że Unia Europejska powinna dysponować
własnymi autonomicznymi gwarantami bezpieczeństwa, gdyż
wiele wydarzeń końca XX wieku wyraźnie unaoczniło, że koncepcja
Unii jako giganta gospodarczego pozbawionego jakiejkolwiek samodzielnej
zdolności zarządzania bezpieczeństwem nie jest zasadna w świecie,
w którym wielu aktorów wciąż funkcjonuje według paradygmatu Thomasa
Hobbesa. |