Obrazy świata : wizualne reprezentacje rzeczywistości w polskiej prozie współczesnej

Abstract

Przedmiotem badań zamieszczonych w książce uczyniono literaturę, której twórcy ujawniają własną wrażliwość odbioru rzeczywistości, dokonując jej wizualnego przedstawienia, a zarazem odwołują się do dyspozycji współczesnego odbiorcy, także umiejącego czytać teksty obrazowe. Wykazano, że wizualne reprezentacje stają się instrumentem nawiązania porozumienia pisarza z czytelnikiem dzięki wyznaczeniu pola wspólnego doświadczenia, jakim jest obcowanie w określonej ikonosferze, oraz że pozwalają autorowi podjąć, a następnie poprowadzić istotne dla niego tematy, jakimi są: przeżycie historii i doświadczenie przestrzeni oraz wydobywane z nich sensy egzystencjalne. Zaproponowano zbliżenia analityczne konkretnych utworów (Zagłada Piotra Szewca, Finis Silesiae Henryka Wańka, Zimno Piotra Czakańskiego, Dziennik okrętowy, Dukla, Jadąc do Babadag, Fado, Dojczland, Dziennik podany później Andrzeja Stasiuka), w których problem wizualnych reprezentacji rzeczywistości istnieje samoistnie. Wybór literackiego materiału posłużył ponadto zaprezentowaniu różnorodności poszczególnych artystycznych ujęć. W analizach wykorzystano nie tylko narzędzia literaturoznawczych badań, lecz także narzędzia i kategorie medioznawcze, teorie estetyczne, historiograficzne i socjologiczne, w przekonaniu że pozwalają za każdym razem celnie wyodrębnić, opisać i umieścić w wyjaśniającym kontekście fenomen wizualnej reprezentacji.