| Abstract: | Całość pracy jest podzielona na cztery zasadnicze rozdziały, w których przedstawiam i
analizuję teksty odpowiadające tematycznie czterem porom roku. Są to głównie teksty, w których
da się dostrzec podobne motywy literackie. W trakcie pracy nad wybranymi tekstami kategorie
motywu i tematu literackiego stały się dla mnie kluczowe. Motyw, zgodnie z ujęciem
teoretycznym, rozumiem jako podstawową jednostkę konstrukcyjną świata przedstawionego
(jakiś przedmiot, zdarzenie, przeżycie). Pojęcie tematu rozumiem zgodnie z ujęciem Janusza
Pelca. Temat pojmowany tu jest jako zespół motywów, które składają się na kształt świata
przedstawionego danego utworu, temat jest najważniejszym składnikiem świata przedstawionego
i rozkłada się w tekście literackim na wszystkich poziomach wypowiedzi. Motyw i temat są też
ośrodkowymi elementami intertekstualności, co sprawia, że analizowane teksty o porach roku
wchodzą ze sobą w rozmaite typy relacji.
Mam pełną świadomość, że ta praca mogłaby rozpatrywać podjęte zagadnienia w ramach
krytyki tematycznej. Ujęcie tematyczne (krytyka tematyczna, która łączy się jednoznacznie z
psychoanalizą tekstu) wymagałoby jednak odrębnych badań i w gruncie rzeczy mogłoby się
stać przedmiotem osobnej rozprawy.
Na podstawie wyboru tekstów i ich analiz próbowałam przedstawić najważniejsze tematy
i motywy pojawiające się w tekstach poetyckich o porach roku (w obrębie rozdziałów
odpowiadających porom roku umieściłam podrozdziały nazywające i doprecyzowujące
poszczególne motywy).
Najważniejszy jest fakt, że wybrane przeze mnie utwory realizują częściowo
stereotypowe sposoby przedstawiania, obrazowania, posługują się bardzo podobnymi sposobami
postrzegania i wyrażania różnych stanów natury. Ale obok ujęć stereotypowych są też ujęcia
zaskakujące, nietypowe, czasami budzące zdumienie. Ten właśnie fakt kierował moimi
wyborami tekstów, które przedstawiam w niniejszej rozprawie. |