Realność iluzji : o prozie Nataszy Goerke

Abstract

Natasza Goerke jest autorką czterech zbiorów opowiadań: Fractale (1994), Księga Pasztetów (1997), Pożegnania plazmy (1999) oraz nominowanego do Nagrody Literackiej Nike 47 na odlew (2002). Już jej prozatorski tom wzbudzał mieszane uczucia. Jedni twierdzili, że jest pisarką nierozwojową, której teksty zdominowane zostały autopowieleniem i „efektem przesytu”. Inni z kolei przekonywali, że mamy do czynienia z pisarstwem „tyleż ważnym, co trudnym”, z „lirycznymi, oryginalnie fabularyzowanymi i dowcipnie pointowanymi miniprozami”3. Wszystkie cztery książki, w których pobrzmiewają echa między innymi surrealizmu Borisa Viana czy Rolanda Topora lub nadrealizmu Henriego Michaux, można czytać jako spójną całość. Bez wątpienia, Natasza Goerke tworzy opowiadania, które stawiają opór czytelniczym przyzwyczajeniom. „Punktem wyjścia, ale i dojścia, był tu język w stanie »podejrzenia«, ujawniający swoją zastępowalność, wymienialność, stereotypowość — klisza kontra klisza. Często w prozie Goerke samoośmieszanie językowego mechanizmu ujawniało się poprzez zastosowanie pastiszu konwencji dyskursywnych, zamianę kulturowych ról, stereotypów”. […]