"Nic" do powiedzenia

Abstract

„Wszystko zaczyna się od owego »nic«” 1 – to obiecujący początek eseju. Obiecuje on, że wychodząc z pewnego punktu zerowego – że zaczynając od tego „nic”, jakim może być na przykład pusta kartka – uda nam się dojść do jakiejś pełni; że uda nam się skorzystać z tego prawa literatury, jakim według Jacquesa Derridy mogłoby być „powiedzenie wszystkiego w dowolny sposób” 2. Jest to jednak obietnica złudna. Zdaniem „Wszystko zaczyna się od owego »nic«” Tadeusz Sławek kończy refleksję dotyczącą sceny, w której Julia z Dwóch szlachciców z Werony udaje, że za nic ma miłosny list, który jak odpadek spoczywa na ziemi. Zdanie to nie obiecuje zatem „wszystkiego”, lecz zdradza nieuchronną konieczność przewartościowania tego słowa: konieczność szukania „bożej mądrości” w tym, co ludziom wydaje się głupstwem (1 Kor 1, 21) – konieczność upatrywania tego, co najważniejsze, w owym „niczym”, które (jak przystało na miłosne wyznanie) „ jest jak strzała celnie wypuszczona z łuku, tam gdzie kłamstwo nie wchodzi w rachubę” 3[…]