Abstract: | Artykuł omawia kwestie zróżnicowania instytucjonalnego i autonomii uczelni oraz
możliwe miary ich mierzenia. Przedstawiono w nim powody potrzeby zwiększania zróżnicowania
instytucjonalnego i jego różne typy, w tym ważne rozróżnienie między zróżnicowaniem zewnętrznym
i wewnętrznym. Specjalny nacisk położono na konieczność zastosowania zróżnicowania do
samego pojęcia zróżnicowania, co prowadzi m.in. do wydobycia konieczności mówienia o zróżnicowanej
doskonałości uczelni w zależności od przyjętych misji i strategii. W tym kontekście omówiono
różne aspekty możliwych podziałów uczelni, np. na co najmniej trzy typy, w rodzaju mniej
lub bardziej propozycji przedłożonych przez Marka Kwieka i Zespół. Przedstawiono także potrzebę
wprowadzenia do przygotowywanej ustawy nowego pojęcia zgrupowań uczelnianych, takiego jak we
Francji, federacji uniwersytetów/uniwersytetu federacyjnego, między zwykłymi związkami uczelni
a ich fuzją. Kwestia zróżnicowania instytucjonalnego jest ściśle związana z autonomią (jej stopniem)
uniwersytetów, w normalnej sytuacji bowiem autonomia uniwersytetów jest warunkiem ich zróżnicowania
instytucjonalnego. Omówiono także kwestię autonomii uniwersytetów i podkreślono fakt,
że autonomia i deregulacja wzajemnie się warunkują. Różne stopnie autonomii uniwersytetów europejskich,
analizowane w EUA Autonomy Scoreboard, pokrótce przedstawiono, a nacisk położono
na różnice w tym względzie między uczelniami polskimi i brytyjskimi (w szczególności angielskimi).
Podkreślono, że konieczne jest wzięcie pod uwagę powyższych okoliczności i przygotowanie odpowiednich
ram prawnych dla większego zróżnicowania instytucjonalnego polskich uczelni i ich większej
autonomii w przygotowywanej aktualnie Ustawie 2.0. |