Abstract: | Kwestie dowodowe, w tym przede wszystkim procedura przeprowadzania
dowodów, zasadniczo podlegają legi fori. Jednakże niektóre spośród
nich mają niewątpliwie charakter materialnoprawny. Zalicza się tu np.: ciężar
dowodu, katalog okoliczności podlegający udowodnieniu przez powoda,
domniemania ustawowe. Prawo właściwe dla tych kwestii ustala się na
podstawie norm kolizyjnych. Podlegają one legi causae. Zasada ta nie jest
jednak powszechnie akceptowana, dlatego też w art. 14 ust. 1 Konwencji
rzymskiej o prawie właściwym dla zobowiązań umownych została wyraźnie potwierdzona. Przepis ten stanowi, iż prawo właściwe dla umowy stosuje
się także w zakresie domniemań ustawowych oraz rozkładu ciężaru dowodu,
niezależnie od tego, czy legem causae ustalono zgodnie z wyborem
prawa, czy też na podstawie łączników obiektywnych.
Wiele kontrowersji budzi odgraniczenie przepisów dowodowych mających
charakter proceduralny od tych, które są przepisami materialnoprawnymi.
W doktrynie występuje duża rozbieżność poglądów co do oceny
przepisów ustanawiających obowiązek dochowania formy pod rygorem
ograniczeń dowodowych. W zależności od przyjętych założeń osiąga się różne
rezultaty, co nie sprzyja pewności prawa.
Drugą istotną kwestią z pogranicza statutu formy oraz legis fori processualis
jest sprawa posługiwania się w postępowaniu sądowym (szczególnie
przy wpisach do rejestrów sądowych) zagranicznymi dokumentami stwierdzającymi
dokonanie czynności prawnych. |