Pomnik czy wiersz ? O „Kartce” Jarosława Marka Rymkiewicza

Abstract

Artykuł proponuje interpretację wiersza J. M. Rymkiewicza pt. “Kartka”, w kontekście rozważań Ireneusza Opackiego na temat przemiany „koncepcji pamiątki” w kulturze przełomu wieków Oświecenia i romantyzmu. Najbardziej widoczną konsekwencją tej przemiany był proces metaforyzacji wyrażeń dosłownych odnoszonych w okresie Oświecenia do „pamiątek materialnych”. Punktem wyjścia analizy jest relacja wiersza wobec toposu Horacego: „tekstu jako unieśmiertelniającego uobecnienia”. Niezbędnym odniesieniem lektury staje się, przemienione w konwencję, Horacjańskie odkrycie tekstu jako miejsca uobecniającego sam autorski podmiot i ocalającego zeń „cząstkę nie byle jaką” (multa pars mei), postrzegane w perspektywie romantycznych aktualizacji owej konwencji.